زندان گوانتانامو

بازداشتگاه گوانتانامو (به انگلیسی: Guantanamo Bay detention camp) نام زندانی است در خلیج گوانتانامو (Guantanamo Bay) در جنوب شرقی جزیره کوبا که در اختیار ارتش آمریکا قرار دارد. با آغاز جنگ آمریکا علیه تروریسم، بازداشتگاه گوانتانامو، محل نگهداری افرادی شد که متهم به عضویت و آمریت در گروه‌های تروریستی اسلامی همچون القاعده هستند.

در حال حاضر ۲۴۵ زندانی با ملیت‌های مختلف در بازداشتگاه گوانتانامو بسر می‌برند.

باراک اوباما دستور بسته شدن این بازداشتگاه را تا بهار سال ۲۰۱۰ داده است.

 تاریخچه

بازداشتگاه گوانتانامو پس از اشغال افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی، زیرنظر پایگاه نیروی دریایی آمریکا در خلیج گوانتانامو ایجاد شد و افرادی که متهم به ارتباط با فعالیت‌های تروریستی در خارج از خاک آمریکا بودند، به این بازداشتگاه انتقال یافتند.

در تاریخ ۲۲ ژانویه ۲۰۰۹ میلادی، باراک اوباما، رئیس جمهور جدید ایالات متحده آمریکا، در دومین روز ورودش به کاخ سفید فرمان تعطیل شدن بازداشتگاه گوانتانامو و همچنین زندان‌های مخفی سیا را صادر کرد.

   

«جنگجوی دشمن»
 
تصویری از لحظه ورود زندانیان موسوم به «دشمنان متخاصم» به بازداشتگاه ایکس-ری در گونتانامو- تاریخ گرفته‌شدن نگاره، ۱۱ ‎ژانویه ۲۰۰۲ میلادی.

ایالات متحده آمریکا، در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش، زندانیان بازداشتگاه گوانتانامو را «جنگجوی دشمن» و همچنین «دشمنان متخاصم» می‌نامید. این اصطلاح اصولا در سیستم حقوقی ایالات متحده آمریکا، به افرادی اطلاق می‌شد که بدون اینکه کشورشان با آمریکا رسما در حال جنگ باشد، به اقدام مسلحانه علیه منافع ایالات متحده مبادرت کرده و از این روی، طبق تفسیر قانونی دفتر حقوقی ریاست جمهوری آمریکا، منشور حقوق در ایالات متحده آمریکا شامل حال آن افراد نمی‌گردید.[۶]

در تاریخ ۱۴ مارس ۲۰۰۹ میلادی، وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد که از این پس ایالات متحده آمریکا از عنوان «جنگجوی دشمن» برای مظنونان به عملیات تروریستی استفاده نخواهد کرد. با توجه به این دستور، زندانیان مظنون به شرکت در عملیات تروریستی که در بازداشتگاه گوانتانامو، از حقوق بین‌المللی زندانیان برخوردار خواهند شد.[۷]

 

تصویری از لحظه ورود زندانیان موسوم به «دشمنان متخاصم» به بازداشتگاه ایکس-ری در گونتانامو- تاریخ گرفته‌شدن نگاره، ۱۱ ‎ژانویه ۲۰۰۲ میلادی. 

 انتقادات

تقریبا از زمان فعال‌شدن بازداشتگاه گوانتانامو، شرایط زندانیان باعث شد تا دولت آمریکا با انتقادهای شدیدی در داخل و خارج، به خصوص از سوی سازمان‌های بین‌المللی مدافع حقوق بشر، مواجه شود.

 

 
اعتراض گروهی از فعالان حقوق بشر عضو سازمان عفو بین‌الملل در شهر میامی، فلوریدا به وضعیت معیشیتی زندانیان در بازداشتگاه گوانتانامو.